Przegląd filmów Kena Loacha w stołecznym Iluzjonie

"Zapraszamy na największy przegląd filmów Kena Loacha w Polsce. Pokażemy 20 filmów, w tym najnowszy +The Old Oak+, który swoją premierę miał 29 września oraz bardzo rzadko wyświetlane filmy brytyjskiego reżysera" - powiedział PAP filmoznawca, krytyk filmowy i organizator pokazu w stołecznym Kinie Iluzjon dr Robert Birkholc.

"28 stycznia pokażemy legendarny film +Kes+, dzięki któremu Brytyjczyk stał się sławny. Przegląd potrwa do końca marca. Seanse będą odbywały się w piątki oraz w niedzielę, ale kilka odbędzie się także w tygodniu. Zaprezentujemy zarówno te najsłynniejsze filmy jak wspomniany "Kes" czy "Riff Raff", jak i te, które bardzo rzadko są wyświetlane. To m.in. "Ojczyzna" czy jego mało znany film dokumentalny "Duch roku 1945" (2013). Pokażemy także wybrane filmy Loacha z lat 90." - wskazał, dodając, że od 20 lat nie było przeglądów dzieł tego reżysera w Polsce.

Dr Birkholc podkreśla, że Loach jest jednym z najbardziej wybitnych przedstawicieli nurtu kina społecznego na świecie.

"Nie jest to jednak natrętna ideologiczna agitacja, ani nudne moralitety społeczne, lecz naprawdę wybitne kino na najwyższym światowym poziomie. Po prostu te filmy świetnie się ogląda. W ostatnich latach Loach jest nieco już zapomnianym twórcą, jednak nadal pozostaje legendą. Wyróżnikiem jego twórczości jest społeczny realizm. Mało komu we współczesnym kinie udało się osiągnąć tak ogromną wiarygodność przekazu, który od początku porusza tematy związane z ludźmi wykluczonymi, środowiskiem brytyjskich robotników oraz osób bezrobotnych. Loach zawsze ujmuje się za nimi" - podkreślił.

Loach koncentruje się głównie na Wielkiej Brytanii, jednak poruszał także wątki wojny domowej w Hiszpanii (1936-39) oraz rewolucji w Nikaragui, która wybuchła w 1979 r.

"Odtwarza on realia życia najbiedniejszych i chętnie zatrudnia aktorów niezawodowych. Nie każe się im uczyć tekstów na pamięć, ale wykorzystuje ich spontaniczne reakcje, bo chce osiągnąć efekt realizmu. Jego filmy są fenomenem językowym. Bohaterowie często posługują się slangiem, dialektami i gwarą z różnych zakątków Wysp Brytyjskich. Ich język jest na trudny w odbiorze nawet przez osoby biegle władające angielskim, więc w Stanach Zjednoczonych filmy Loacha są wyświetlane z angielskimi napisami" - przypomniał filmoznawca.

Dr Birkholc podkreślił, że "wielkim fanem twórczości Loacha był Krzysztof Kieślowski, który powiedział kiedyś, że +mógłby parzyć kawę dla Kena Loacha na jego planie filmowym+, a +Kes+ był jednym z jego ulubionych filmów".

Bohaterem filmu "Kes" jest nastolatek Billy, który pochodzi z biednej, górniczej rodziny, mieszkającej gdzieś na północy Wielkiej Brytanii. Prześladowany i wyśmiewany przez rówieśników chłopiec ucieka od rzeczywistości w marzenia. Tytułowy Kes to sokół, którego Billy wychował i z którym się zaprzyjaźnił.

11 lutego odbędzie się pokaz filmu +Wiatr w oczy+, który poprzedzi wykład prof. Ewy Mazierskiej, która w 2002 r. wydała książkę "Ken Loach - patrz i walcz". Autorka określiła reżysera-socjalistę mianem "wybitnego twórcy - obrońcy pokrzywdzonych".

"Podczas przeglądu towarzyszącego będzie także wyświetlonych 10 ulubionych filmów Loacha m.in. +Złodzieje rowerów+ Vittoria De Siki (1948), +Do utraty tchu+ Jean-Luca Godarda (1960) i filmy Miloša Formana - "Pali się, moja panno" (1967) i "Miłość blondynki" (1965).

"Loach nigdy nie krył, że były one dla niego ważnymi inspiracjami i do dziś go fascynują" - podsumował dr Birkholc.

Kenneth Loach urodził się 17 czerwca 1936 r. w Nuneaton (Wielka Brytania) w rodzinie robotniczej. Jego pochodzenie odbiło się na jego twórczości artystycznej. Przez dwa lata służył w brytyjskich siłach powietrznych - Royal Air Force. Później rozpoczął studia w Oksfordzie na wydziale prawa, gdzie rozwijał teatralną pasję. Był przewodniczącym studenckiego "Experimental Theatre Club".

Po ukończeniu studiów porzucił prawo i poświęcił się pracy w teatrze. Pracował w telewizji ABC oraz BBC, gdzie wraz z Tonym Garnettem nagrał serię filmów dla "The Wednesday Play", które wywołały polityczną debatę. Zarówno Loach, jak i Garnett byli z przekonania socjalistami i pragnęli "zainspirować ludzi do głębokiej ekonomicznej przemiany". Połączyli włoski neorealizm i francuską Nową Falę tworząc nowy gatunek zwany docudramą. Stosowali techniki filmów dokumentalnych. W 1969 r. Loach i Garnett nakręcili ostatni wspólny film "Kes". W dorobku Loacha jest kilkadziesiąt filmów m.in. "Życie rodzinne" (Family Life, 1971), "Black Jack" (1979), "Spojrzenia i uśmiechy" (Looks and Smiles, 1981), "Riff-Raff" (1990), "Tajna placówka" (Hidden Agenda, 1990), "Chleb i róże" (Bread and Roses, 2000) czy "Ja, Daniel Blake" (2016). Loach był 59 razy nominowany do nagrody BAFTA, którą zdobył 48 razy. Twórca był zdobywcą dwóch Złotych Palm na Festiwalu w Cannes za filmy "Wiatr buszujący w jęczmieniu" (2006) oraz "Ja, Daniel Blake" (2016).

W październiku 2020 r. reżyser brał udział w 10. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym Transatlantyk, który odbył się w Katowicach. Otrzymał wówczas nagrodę FIPRESCI Platinum Award 95. (PAP)

autor: Maciej Replewicz

mr/ dki/